پروپرانولول (propranolol) نام يكي از داروهاي بتا بلوكر است كه از آن براي درمان اضطراب و مشكلات قلبي استفاده مي شود. درست مثل ساير داروهاي مسدود كننده گيرنده بتا، پروپرانولول هم با گشاد كردن عروق خوني و كاهش ضربان قلب باعث كاهش اثرات فيزيكي ناشي از اضطراب مي شود. پروپرانولول يكي از اولين و رايج ترين بتا بلوكرهاست كه سالانه براي ده ها ميليون نفر تجويز مي شود. در اين مطلب ما به بررسي عملكرد اين دارو و موارد مصرف آن مي پردازيم و در ادامه نيز عوارض جانبي مصرف پروپرانولول و همينطور نكات و راهنمايي هاي لازم براي استفاده از آن را در اختيارتان مي گذاريم.
پروپرانولول چطور عمل مي كند؟
پروپرانولول يكي از داروهاي مسدود كننده گيرنده بتا است كه با مسدود كردن اثر هورمون هاي استرس مثل آدرنالين (اپي نفرين) و نورآدرنالين (نور اپي نفرين) روي گيرنده هاي بتا عمل مي كند. آدرنالين و نورآدرنالين هورمون هايي هستند كه هنگام بروز واكنش فيزيولوژيكي به نام “پاسخ جنگ و گريز” ترشح مي شوند. هر چه شما بيشتر در شرايط استرس زا يا خطرناك قرار بگيريد اين هورمون ها هم بيشتر در بدنتان ترشح مي شوند و پاسخ جنگ و گريز بيشتري هم به اين شرايط داده مي شود و در نهايت ضربان قلبتان به طور ناگهاني افزايش پيدا مي كند.
علاوه بر اين هورمون هاي آدرنالين و نورآدرنالين باعث بروز اضطراب، لرزش و تعريق هم مي شوند. به طور خلاصه مي توان گفت كه اين هورمون ها احساس اضطراب و نگراني را در شما ايجاد مي كنند و باعث مي شوند تا در شرايطي كه استرس و اضطراب داريد تصميم بگيريد. پاسخ جنگ و گريز نوعي مكانيسم بقاست كه از شما هنگام خطر محافظت مي كند؛ اما اگر اين واكنش تبديل به اختلال اضطراب شود مشكلات ديگري مثل عدم توانايي در ايجاد ارتباط و صحبت كردن با افراد مختلف را به دنبال مي آورد.
پروپرانولول با متوقف كردن اثر آدرنالين و نورآدرنالين روي گيرنده هاي بتا در بدن مي تواند جلوي اثرات فيزيكي استرس و اضطراب را بگيرد. به اين معني كه با مصرف اين دارو ديگر دچار احساس ترس يا اضطراب، تپش قلب، لرزش و تعريق دست ها نخواهيد شد. در عوض ضربان قلبتان كاهش پيدا مي كند و احساس آرامش بيشتري مي كنيد.
نكته اينجاست كه عملكرد پروپرانولول شبيه ساير داروهاي ضد اضطراب مثل واليوم (Valium) يا زاناكس (Xanax) نيست. در واقع پروپرانولول به جاي هدف قرار دادن مغز، واكنش فيزيكي به هورمون هاي استرس و اضطراب را تحت تاثير قرار مي دهد.
...
اطلاعات بيشتر درباره اين دارو را در لينك اصلي زير بخوانيد: